Afrika.no Meny

Landprofil 2008-2009

Egypt

Dagleglivet i Egypt har dei siste åra vore prega av prisvekst på matvarer og høg inflasjon. Samstundes strammar president Hosni Mubarak grepet om makta. Egypt er eit presidentstyre, der presidenten både formelt og i praksis har stor makt.

Algerie Angola Benin Botswana Burkina Faso Burundi Kamerun Kapp Verde Den sentralafrikanske republikk Tsjad Komorene Kongo-Kinshasa Djibouti Egypt Ekvatorial-Guinea Eritrea Etiopia Gabon Gambia Ghana Guinea Guinea-Bissau Elfenbenskysten Kenya Lesotho Liberia Libya Madagaskar Malawi Mali Mauritania Mauritius Marokko Mosambik Namibia Niger Nigeria Kongo-Brazzaville Rwanda São Tomé og Príncipe Senegal Sierra Leone Somalia Sør-Afrika Sudan Sør-Sudan Swaziland Tanzania Togo Tunisia Uganda Vest-Sahara Zambia Zimbabwe
Afrika
Algerie
Angola
Benin
Botswana
Burkina Faso
Burundi
Den sentralafrikanske republikk
Djibouti
Egypt
Ekvatorial-Guinea
Elfenbenskysten
Eritrea
Etiopia
Gabon
Gambia
Ghana
Guinea
Guinea-Bissau
Kamerun
Kapp Verde
Kenya
Komorene
Kongo-Brazzaville
Kongo-Kinshasa
Lesotho
Liberia
Libya
Madagaskar
Malawi
Mali
Marokko
Mauritania
Mauritius
Mosambik
Namibia
Niger
Nigeria
Rwanda
São Tomé og Príncipe
Senegal
Seychellene
Sierra Leone
Somalia
Sør-Afrika
Sør-Sudan
Sudan
Swaziland
Tanzania
Togo
Tsjad
Tunisia
Uganda
Vest-Sahara
Zambia
Zimbabwe

President Hosni Mubarak har styrt landet sidan 1981. Han blei sist gjenvald i 2005, i eit val med fleire kandidatar. Tidlegare presidentval har vore folkeavstemmingar med ein kandidat. Landet har eit fleirpartisystem, men det einaste lovlege partiet som har stor oppslutning er det statsberande partiet National Democracy Party (NDP).

Den største opposisjonsrørsla er Dei muslimske brørne. Det finst ein del mindre opposisjonsparti, men dei har lita oppslutning. Førre parlamentsval var i 2005. Då gjekk Dei muslimske brørne fram frå 17 til 88 representantar. NDP gjekk tilbake, men har framleis over to tredelar av representantane.

Grunnlovsendringar
I mars 2007 blei det gjennomført ei rekkje grunnlovsendringar på initiativ frå president Mubarak. Forbod mot religiøse parti blei formalisert i dei nye endringane, noko som vil hindra Dei muslimske brørne i å stifta parti. Det blei også vedteke ei endring av valprosedyre i retning av forhåndstalsval, noko som vil hindra enkeltpersonar i å stilla til val. Dette er også ei hindring for Dei muslimske brørne, som ikkje er eit godkjent parti og difor stiller som enkeltpersonar.

I den nye lova er også referansar til sosialisme fjerna. Desse formuleringane kom inn i lova på 1960-talet. Den viktigaste endringa var at unntakstilstanden som landet har blitt styrt under sidan 1981, no i praksis er tatt inn i grunnlova gjennom vide fullmakter for kamp mot terrorisme. Presselova blei revidert i 2006 utan at venta endringar som ville gjort det enklare å kritisera regimet for korrupsjon gjekk gjennom.

Opposisjonspartier og aktivistar som utfordrar regimet risikerer represaliar. Den viktigaste kandidaten i presidentvalet i 2005, Ayman Nour, blei arrestert og dømt til fire års fengsel for å skulle ha forfalska underskriftslistene han bruka for å få stifta partiet sitt. Jamnleg blir leiarar og aktivistar i Dei muslimske brørne arresterte for å vera medlem i ein ulovleg organisasjon.

Generalstreik
I april 2008 var det generalstreik og arbeidaropptøyer i industribyen al-Mahalla al-Kubra. Streiken var mot inflasjonen i den egyptiske økonomien. Demonstrasjonen samla tusenvis av deltakarar og blei møtt med brutal politivald, der ein tilskodar blei drepen og over hundre menneske blei skada. Fleire hundre blei arresterte i demonstrasjonane som foregjekk over heile Egypt våren 2008.

Den høge inflasjonen i Egypt og den generelle auka i matvareprisar verda over har ført til store problem med å dekka matvarebehovet i Egypt. Fattigfolk som tidlegare har hatt det trangt har no fått ein umogleg situasjon, og dei som har greid seg greit tidlegare må no bruka subsidierte gode, noko som presser tilbodet. Folk har blitt skada og drepne i konfliktar i matkøane. Dei høge prisane har også ført til arbeidskonflikter med krav om høgare løn.

Bistand frå USA
Egypt sine hovudinntektskjelder er olje, inntekter frå Suez-kanalen, turisme, bistand og pengeoverføringar frå egyptarar i utlandet. Egypt er den tredje største bistandsmottakaren til USA, berre Israel og Irak får meir. Viktigaste eksportvare etter olje er bomull.

Statsminister Ahmed Nazif starta i 2005 ein økonomisk reform for privatisering og kutt i subsidiar. Omstruktureringa av økonomien skjedde i samarbeid med Det internasjonale pengefondet (IMF). Resultatet av reformane er at Egypt har hatt høg auke i brutto nasjonalprodukt dei siste åra, med fem prosent i 2005-2006 og over sju prosent i 2007, og ei auke i utanlandske investeringar. Men situasjonen har samtidig blitt verre for den jamne egyptar, statsbudsjettet går med underskot, landet har høg inflasjon, og forskjellane mellom folk aukar.

Fram mot presidentvalet i 2011 blir det interessant å sjå kven som blir lansert som presidentkandidatar. Presidentsonen Gamal Mubarak blir sett på som ein sannsynleg arvtakar, men dette har møtt motstand i opposisjonen, som er svært kritiske til arvestyre. Det er også usikkert korleis det sterke militærapparatet vil reagera på kandidaturet, ettersom dei førre presidentane alle tre var sentrale i rørsla "dei frie offiserane" som tok over makta i 1952, mens Gamal Mubarak ikkje har nokon militær bakgrunn. Presidentstyret i Egypt baserer seg på ein sterk president med folkeleg oppslutning, og ein situasjon med ein svakare president vil skapa opning for nye konstellasjonar.


Andre landprofiler:
2010-2011, 2006-2007, 2002-2003, 2000-2001

Bedriftsdatabase

Informasjonen i bedriftsdatabasen er basert på offentlig tilgjengelig informasjon om selskapene og på direkte etterspurt informasjon. Siste oppdatering av bedriftsdatabasen ble gjennomført i 2021. Dersom du er et selskap eller et enkeltindivid som ser mangler eller behov for oppdatering må du gjerne ta kontakt med Fellesrådet for Afrika.